Wie is wie: Jacky Ickx, autosport fenomeen

J acky Ickx kun je een waar autosport fenomeen noemen. Een topper in de Formule 1. Een topper in lange afstandraces als de 24 uur van Le Man...

Jacky Ickx kun je een waar autosport fenomeen noemen. Een topper in de Formule 1. Een topper in lange afstandraces als de 24 uur van Le Mans en ook een winnaar in woestijn races als Parijs-Dakar.

Jacky Ickx, zoon van motorsportjournalist Jacques Ickx, begon zijn carrière als motorrijder en werd onder meer kampioen van België trial met zijn Zündapp, vooraleer over te schakelen naar het autoracen. Hij werd Belgisch kampioen toerismewagens in 1965 en won de 24 uur van Francorchamps in 1966 aan het stuur van een BMW 2000TI.

In 1967 werd hij met Matra de eerste Europese Kampioen Formule 2, en nog hetzelfde jaar debuteerde hij in de Formule 1 te Monza met een Cooper-Maserati. Hij had zich dat jaar echter vooral in de kijker gereden door tijdens de kwalificaties voor de Grand Prix Formule 1 van Duitsland op de Nürburgring met zijn Formule 2-wagen de derde tijd te rijden. Volgens het wedstrijdreglement moesten Formule 2-wagens, die enkel toegelaten werden om het deelnemersaantal op te drijven, achteraan het veld starten. Geen nood, want na enkele ronden lag Ickx al op een vijfde plaats, vooraleer hij door technische problemen tot opgave gedwongen werd.

Formule 1

In 1968 kreeg hij een contract bij Ferrari en won hij op het circuit van Rouen zijn eerste Grand Prix Formule 1. In 1969 reed hij voor Brabham, won hij op de Nürburgring en in Canada en werd vicewereldkampioen na Jackie Stewart.

In 1970 keerde hij terug naar Ferrari. Zijn jaar startte desastreus met een zware crash op het circuit del Jarama (Madrid), waar hij bijna levend verbrandde. Bovendien bleek de Ferrari in de eerste seizoenshelft onbetrouwbaar zodat hij hopeloos achterop raakte in het kampioenschap. Tijdens de tweede helft keerden zijn kansen en met drie overwinningen wist hij uiteindelijk opnieuw tweede te eindigen in het kampioenschap, deze keer na Jochen Rindt (die postuum wereldkampioen werd).

Ickx kwam ook in 1971 en 1972 voor Ferrari uit maar scoorde slechts twee overwinningen voor het team. 1973 zou zijn zwanenzang worden bij het Italiaanse team, dat er dat jaar niets van bakte in de Formule 1 en zelfs enkele races afwezig bleef om orde op zaken te stellen. Dat Ickx zelf nog steeds competitief was bewees hij door tijdens de Grand Prix Formule 1 van Duitsland op zijn favoriete Nürburgring derde te eindigen aan het stuur van een F1 wagen van McLaren-Ford

In 1974 stapte hij over naar Lotus, dat het jaar voordien nog het constructeurskampioenschap had gewonnen, maar hij kwam er van de regen in de drup, toen bleek dat ook dat team niet langer over een competitieve wagen beschikte. In 1975 ging het van kwaad naar erger bij Lotus, het zou voor Ickx het begin van het einde in de Formule 1 betekenen. Hij zou het nog vier jaar volhouden bij respectievelijk Ensign waar hij nauwelijks aan rijden toekwam, en uiteindelijk bij Ligier waar hij halfweg 1979 de plaats overnam van Patrick Depailler maar op acht wedstrijden slechts twee keer kon finishen.

Enduranceracen

Gedurende zijn hele Formule 1-loopbaan was Ickx ook erg actief in het enduranceracen met sportwagens, waarin hij als fabriekscoureur uitkwam voor grote merken als Ford, Ferrari en vooral Porsche en een palmares opbouwde dat nauwelijks zijn gelijke kent.

Zo stond hij zes keer als overwinnaar op het podium van de 24 uur van Le Mans (tussen 1969 en 1982), een record dat pas in 2005 sneuvelde, toen Tom Kristensen voor de zevende keer won. Door deze zes overwinningen kreeg hij al gauw de bijnaam Monsieur Le Mans. Zeer bijzonder was ook zijn overwinning in 1969.

In 1982 en 1983 werd hij als coureur wereldkampioen in deze discipline en hielp hij Porsche mee aan de constructeurstitel. Ook Ferrari, Ford en Alfa Romeo hielp hij in de jaren 60 en 70 aan constructeurstitels in wat toen nog het wereldkampioenschap voor merken heette. Toen Ickx in 1985 het sportwagenracen voor bekeken hield, had hij zijn aandacht alweer verlegd naar een volledig nieuw terrein van de motorsport: het woestijnracen.

Woestijnracen

In 1981 nam hij voor het eerst deel aan de Parijs-Dakar-rally aan het stuur van een tweewielaangedreven Citroën CX. Hoewel hij tot opgave werd gedwongen, en ondanks de onconventionele keuze voor een "2 wheel-drive" had hij de smaak te pakken en bovendien indruk gemaakt op de concurrentie. In 1982 kwam hij samen met navigator Claude Brasseur opnieuw aan de start, dit keer aan het stuur van een Mercedes-Benz-terreinwagen en streed hij lange tijd mee voor de overwinning. Uiteindelijk bleef het bij een vijfde plaats, onder meer omwille van een omstreden straftijd voor het foutief passeren van een controlepost.

In 1983 startte hij nog steeds met Brasseur en Mercedes als grote favoriet, en zijn overwinning kwam nooit in het gedrang. Het daaropvolgend jaar kon hij Porsche, waarvoor hij actief was in de sportwagenraces, overtuigen om speciaal voor de "Dakar" een 4x4-versie van de Porsche 911 te bouwen, de Porsche 959. Ickx vertrok als favoriet, maar de overwinning ging echter naar zijn teamgenoot René Metge. In 1986 werd Ickx weer tweede achter René Metge.

Na het afsluiten van het Porsche-hoofdstuk, kwam Ickx er in 1987 en 1988 niet echt aan te pas toen hij koos voor deelname met een Lada Niva om in 1989 terug te keren bij het toen dominante Peugeot. Dat jaar werd hij tweede achter teamgenoot Ari Vatanen. In 2000 nam hij samen met zijn dochter Vanina Ickx als navigator deel aan deze rally-raid. Behalve de "Dakar" reed Ickx nog een aantal andere woestijnrally's zoals de Rally van de Farao's in Egypte. Tijdens deze laatste rally in 1991 kwam zijn navigator Christian Tarin om het leven toen hun Peugeot bij een ongeluk uitbrandde.