18 november 1981: Oranje en het einde van een tijdperk

Op 18 november 1981 kan het Nederlands Elftal zich plaatsen voor het WK in Spanje. Dan moet er echter wel van Frankrijk gewonnen worden. In Parijs...

Op 18 november 1981 kan het Nederlands Elftal zich plaatsen voor het WK in Spanje.  Dan moet er echter wel van Frankrijk gewonnen worden. In Parijs....

Nederland had zich in een penibele situatie gebracht. In een poule met naast Frankrijk, België, Ierland en Cyprus, werden de eerste twee wedstrijden verloren. Ierland-uit werd 2-1 door een weergaloze Liam Brady. In Brussel werd Nederland weg gecounterd door de Belgen, 1-0. 

Na twee wedstrijden stond Nederland al op een hopeloze achterstand. Omdat de andere landen, behalve Cyprus, het elkaar ook lastig maakten, kwam Nederland toch nog terug in de poule. Nederland had hierin zelf ook een rol. Doordat directe concurrenten Frankrijk [1-0] en Belgié [3-0] werden verslagen, had Nederland zowaar weer kansen op een derde deelname aan het WK op rij.

Dat Nederland weer terug kwam in de race had te maken met twee zaken. Allereerst werd bondscoach Jan Zwartkruis vervangen door Kees Rijvers. Zwartkruis hielde er een vreemd selectiebeleid op na. Hij had na het EK van 1980 slechte ervaringen met sommige -gearriveerde- spelers. Tegen Ierland selecteerde hij daarom een relatief jong elftal. Daarnaast waren er een aantal blessures. Mannen als Joop Hiele, Jan van Deinsen en Toine van Mierlo debuteerden tegen de Ieren.  Zwartkruis was na het verlies tegen de Ieren zowaar tevreden. Maar mocht na een totaal mislukt mini-WK in Uruguay inpakken.

Na Zwartkruis kwam Kees Rijvers aan de leiding. Rijvers gaat de geschiedenis in als de man die jonkies als Gullit, Rijkaard en Van Basten liet debuteren. In de kwalificatieronde voor het WK '82 greep Rijvers echter terug naar de routine. Ruud Krol werd teruggehaald, de relatief oude Arnold Mühren mocht debuteren. Ook Ruud Geels werd weer van stal gehaald en zelfs Kees van Kooten mocht op late leeftijd debuteren. Alle genoemde spelers waren gouden grepen. Zij hadden in de wedstrijden onder leiding van Rijvers een groot aandeel in de overwinningen.

Maar het belangrijkste was de terugkeer van Johan Neeskens. Rijvers reisde een paar maal af naar New York. Neeskens voetbalde immers voor New York Cosmos. Neeskens debuteerde tegen België. De Belgen hadden nog volop respect voor de oude Nees, en na de 3-0 overwinning was het geloof terug in Nederland.

Nederland moest echter dan van Frankrijk winnen. In Parijs...Frankrijk had een goed elftal, maar had de kwalificatie op zijn "Frans" afgeraffeld. Verlies tegen Nederland, Ierland en België  had de Fransen in een penibel parket gebracht. Nederland was ondanks de thuisoverwinningen nog steeds zoekende.

In Frankrijk ontwikkelde bondscoach Michel Hidalgo het befaamde Franse viermans-middenveld. Jean Tigana, Alain Giresse en Bernard Genghini vergezelden "patron" Michel Platini op het middenveld. Daarnaast hadden de Fransen voorin de beschikking over de sterke spitsen Lacombe, Six en Rocheteau.

Nederland hield in Parijs de stand lang op 0-0. In de buurt van het strafschopgebied werd er een overtreding gemaakt. Doelman Hans van Breukelen was in 1982 nog jong en onzeker. Hij dirigeerde Ruud Krol naar de korte hoek. Dat deed hij niet voor niets. Het was immers opgedragen door Rijvers.

Achter de bal nam voor de Fransen Michel Platini plaats. De Fransman die toen nog voor Saint Etienne speelde, had in die tijd de precisie van Pierre van Hooijdonk.

Platini krulde de bal in de door zowel Krol als Van Breukelen, niet verwachte lange hoek. Van Breukelen was afgeleid door spits Bernard Lacombe. Doordat Krol op de doellijn stond, stond Lacombe zowat ook op de doellijn. Van Breukelen was hierdoor zodanig afgeleid dat Platini probleemloos kon scoren.

De ban was gebroken. Didier Six scoorde 2-0. Frankrijk mocht naar het WK. Nederland was uitgeschakeld.

Een lange lijdensweg volgde. Na 1982, haalde Nederland ook in 1984 en 1986 het EK en WK niet. Pas in 1988 ging het beter met Nederland. Maar het waren wel 8 lange jaren van miserabel voetbal die daaraan vooraf gingen.