Het meest dramatische moment van de Spelen van 1984, noemden de Amerikanen de onhandige struikelpartij van Mary Decker. Vermeend dader Zola ...
Het meest dramatische moment van de Spelen van 1984, noemden de Amerikanen de onhandige struikelpartij van Mary Decker. Vermeend dader Zola Budd kreeg er genadeloos van langs. Ze was het perfecte doelwit van de Amerikaanse pers. Eigenlijk afkomstig uit het foute Zuid-Afrika en zich bovendien voortbewegend op blote voeten tijdens de wedstrijd. Een reconstructie van een valpartij die alleen maar verliezers kende.
Zola Budd:
Zola Budd komt in Los Angeles in actie en dat is wonderlijk. Budd is van oorsprong immers Zuid-Afrikaanse. In 1984 is dat land nog uit de gratie in de (sport)wereld. De Apartheidspolitiek van Zuid-Afrika zorgt voor een jarenlange boycot.
Groot-Brittannië ziet echter wel brood in het frêle meisje. Zola Budd moest maar de Britse nationaliteit verwerven, want haar grootvaders wieg stond in Engeland. En Budd is dan wel jong, 18 jaar pas, maar zeer talentvol en een kanshebber op een medaille.
Snel wordt ze zo genaturaliseerd tot inwoner van het Britse Koninkrijk. Dat zorgt in de Engelse maatschappij voor zure reacties. Waarom wordt Budd in een zeer korte tijd Britse terwijl mensen zonder medaillekansen daar veel langer op moeten wachten? Daarnaast ontstaan er furieuze protesten onder anti-apartheidsgroeperingen. Zij verklaren het Britse team besmet nu een blanke bewoner van Zuid-Afrika het Britse team versterkt.
Vervolgens ontfermt het dagblad The Daily Mail zich over Budd. Voor een bedrag van 1.2 miljoen gulden verkrijgt die krant de exclusieve publiciteitsrechten rondom de jonge atletiekster. Geruchten willen dat voor een interview met Budd 90.000 gulden aan The Daily Mail moet worden overgemaakt. Budd wordt dus nooit geïnterviewd. Niemand heeft dat bedrag over voor haar verhaal.
Ze wordt dus beschuldigd van het krijgen van een voorkeursbehandeling bij de naturalisatieprocedure, haar Zuid-Afrikaanse afkomst zorgt voor polemieken op straat en in de pers en daarnaast doet de deal met Daily Mail haar ook geen goed. Echt rustig reist Budd dan ook niet af naar Los Angeles.
Mary Decker:
Mary Deckers verhaal klinkt vertrouwder. Al jaren achtereen speelt ze een voorname rol op de middenafstand. Maar tot een bekroning van die heerschappij kwam het pas in 1983 tijdens de wereldkampioenschappen in Helsinki, toen ze de titel veroverde op zowel de 1500 als de 3000 meter.
Verder: handenvol Amerikaanse rekords, wereldrekords, zowel indoor als outdoor. Deelname aan de Olympische Spelen was nog niet voor Decker weggelegd. Montreal haalde ze niet omdat ze toen geblesseerd was, en de Amerikaanse boycot van 1980 verbood haar naar Moskou af te reizen.
Het missen van de eerdere Spelen zou je typisch Decker kunnen noemen. Decker is een pechvogel. Ze is vaak geblesseerd. Maar ook buiten de atletiekbaan zoekt het ongeluk haar op. Zo raakte ze eerder betrokken bij zes verkeersongelukken.
Tijdens de series doen Budd en Decker het nog kalmpjes aan. Budd verschijnt blootsvoets. Decker overtuigt in de serie, ze loopt ook sneller dan Budd in een andere serie doet, maar het tijdsverschil is miniem.
De finale
Het geroezemoes dat vooraf gaat aan de entree van de 3000 meter finale is veelzeggend. Het publiek verheugt zich bij voorbaat op datgene wat komen gaat: de gouden medaille voor hun lieveling, Mary Decker.
Als het gezelschap het stadion betreedt dan gaat het volk, in het stadion en voor de buis compleet uit zijn dak. Mary Decker, there she is, America's Sweetheart. Decker wordt door 50.000 ultranationalistische Amerikanen toegejuicht. Zelfverzekerd zwaait ze naar de tribunes. Ze ziet er beter uit als de zo op het oog onzekere Budd die ook de finale blootsvoets zal afwerken.
Het startsein - en dan vertrekt het gezelschap. Mary Decker neemt onmiddellijk de leiding. Budd kiest het spoor van Decker, terwijl de Roemeense Puica eveneens aansluiting zoekt. Die volgorde blijft bij de komende vier doorkomsten intakt.
Budd loopt echter niet op haar gemak. Het is bekend dat de jonge loopster ook graag voorop loopt. Vanuit die positie countert ze graag de tegenaanvallen. En nu loopt daar Mary Decker op plaats één! Jarenlang haar idool, maar dit is een finale, dit zijn de Olympische Spelen. Budd wil op kop en besluit dan ook maar te versnellen.
Hét moment
Budd versnelt. Maar dat is tegen de zin van Decker. Die loopt namelijk even graag op kop als Budd. In de bocht tracht Decker weer langszij te komen. Als Budd uit de bocht komt verstapt zij zich licht, terwijl Decker nog steeds probeert om Budd weer te passeren. Budd en Decker raken elkaar voor het eerst.
Dan is er, wat de Amerikanen later zullen noemen het meest dramatische moment dat zich tijdens de Spelen afspeelde. Budd verstapt zich opnieuw, ze gaat heel even door haar enkels en ze raakt Decker daarbij. Die probeert zich nog staande te houden, ze grist het rugnummer van Budd's shirt af, en totaal uit evenwicht raken de scherpe spikes de linkerenkel van Budd. Een val is onvermijdelijk: Decker belandt naast de baan in het gras. Budd kijkt geschrokken om. Is het waar, is Decker gevallen? Ligt de atlete die ik jaren bewonderde uit de race? En is het mijn schuld?
Budd merkt het meteen aan de reakties van de toeschouwers. Gefluit klinkt op, boegeroep ook. Het publiek is boos op Budd, ziet in haar de grote boosdoener. Budd is niet tegen die situatie bestand, huilend vervolgt ze de race die een martelgang voor haar wordt en is daardoor niet meer bij machte om het verdere verloop van de race te bepalen. Puica wint, de Britse Sly wordt tweede, de Canadese Williams eindigt als derde. En Budd? Die weet slechts beslag te leggen op de zevende plaats. De met zoveel spanning verwachte konfrontatie is uitgebleven.
Decker ligt ook na de finish van Budd nog altijd op het gras. Via de meedogenloze camera's is te zien dat ze het uitschreeuwt, minder van de pijn dan van de teleurstelling. Budd slentert nog altijd aangedaan op de baan rond. In de tunnel van het Coliseum aarzelt Budd, moet ze nog even naar Decker toe? Ze gaat, maar als Decker haar ontwaart gilt ze: 'Don't bother, I don't want to talk to you.' Ook het publiek is nog altijd niet gekalmeerd.
Maar ook achter de officiële schermen ontbreekt het aan rust. Zola Budd wordt vrijwel onmiddellijk na de race gediskwalificeerd, vooral om een daad te stellen, lijkt het. Het leidt vanzelfsprekend tot een officieel protest van Britse officials, dat ook gehonoreerd wordt: alsof er niets gepasseerd is wordt Budd na een half uurtje doodgemoedereerd weer in de einduitslag opgenomen. Beelden wezen uit dat er weliswaar contact was maar dat Budd niets te verwijten valt.
Terwijl Decker afgevoerd wordt naar het ziekenhuis, zit Budd met rode ogen achter een hek met een colaatje in de hand op een bankje. Voor haar zijn er troostende woorden van Britse officials. Geduldige journalisten en fotografen wachten op het moment dat Budd voor een persconferentie zal verschijnen, maar daar ziet ze vanaf.
Mary Decker verschijnt uiteindelijk wel in het gedeelte van het Coliseum waar de media met atleten kunnen praten. Huilend legt Mary Decker haar verklaring af. Ze geeft Budd de schuld voor het feit dat haar droom zo wreed verstoord werd. Tenslotte is ze niet meer in staat om nog één woord uit te brengen. De volgende morgen halen de kranten in L.A. gigantisch uit, beschouwingen van allerlei aard verschijnen dan in druk - en in de meeste gevallen komt Budd er niet goed vanaf.
Budd en Decker praten jarenlang niet met elkaar. Tijdens een wegrace in Australië in 1992 komen de twee elkaar weer tegen. De twee raken met elkaar in gesprek, maar er is vanuit Decker nog steeds sprake van oud-zeer. “Ik vind je nog steeds schuldig aan mijn val van toen, maar ik heb het je vergeven” is alles wat Decker Budd wil vertellen.
Bron: Wikipedia, Sport international, You Tube
Zola Budd komt in Los Angeles in actie en dat is wonderlijk. Budd is van oorsprong immers Zuid-Afrikaanse. In 1984 is dat land nog uit de gratie in de (sport)wereld. De Apartheidspolitiek van Zuid-Afrika zorgt voor een jarenlange boycot.
Groot-Brittannië ziet echter wel brood in het frêle meisje. Zola Budd moest maar de Britse nationaliteit verwerven, want haar grootvaders wieg stond in Engeland. En Budd is dan wel jong, 18 jaar pas, maar zeer talentvol en een kanshebber op een medaille.
Snel wordt ze zo genaturaliseerd tot inwoner van het Britse Koninkrijk. Dat zorgt in de Engelse maatschappij voor zure reacties. Waarom wordt Budd in een zeer korte tijd Britse terwijl mensen zonder medaillekansen daar veel langer op moeten wachten? Daarnaast ontstaan er furieuze protesten onder anti-apartheidsgroeperingen. Zij verklaren het Britse team besmet nu een blanke bewoner van Zuid-Afrika het Britse team versterkt.
Vervolgens ontfermt het dagblad The Daily Mail zich over Budd. Voor een bedrag van 1.2 miljoen gulden verkrijgt die krant de exclusieve publiciteitsrechten rondom de jonge atletiekster. Geruchten willen dat voor een interview met Budd 90.000 gulden aan The Daily Mail moet worden overgemaakt. Budd wordt dus nooit geïnterviewd. Niemand heeft dat bedrag over voor haar verhaal.
Ze wordt dus beschuldigd van het krijgen van een voorkeursbehandeling bij de naturalisatieprocedure, haar Zuid-Afrikaanse afkomst zorgt voor polemieken op straat en in de pers en daarnaast doet de deal met Daily Mail haar ook geen goed. Echt rustig reist Budd dan ook niet af naar Los Angeles.
Mary Decker:
Mary Deckers verhaal klinkt vertrouwder. Al jaren achtereen speelt ze een voorname rol op de middenafstand. Maar tot een bekroning van die heerschappij kwam het pas in 1983 tijdens de wereldkampioenschappen in Helsinki, toen ze de titel veroverde op zowel de 1500 als de 3000 meter.
Verder: handenvol Amerikaanse rekords, wereldrekords, zowel indoor als outdoor. Deelname aan de Olympische Spelen was nog niet voor Decker weggelegd. Montreal haalde ze niet omdat ze toen geblesseerd was, en de Amerikaanse boycot van 1980 verbood haar naar Moskou af te reizen.
Het missen van de eerdere Spelen zou je typisch Decker kunnen noemen. Decker is een pechvogel. Ze is vaak geblesseerd. Maar ook buiten de atletiekbaan zoekt het ongeluk haar op. Zo raakte ze eerder betrokken bij zes verkeersongelukken.
Tijdens de series doen Budd en Decker het nog kalmpjes aan. Budd verschijnt blootsvoets. Decker overtuigt in de serie, ze loopt ook sneller dan Budd in een andere serie doet, maar het tijdsverschil is miniem.
De finale
Het geroezemoes dat vooraf gaat aan de entree van de 3000 meter finale is veelzeggend. Het publiek verheugt zich bij voorbaat op datgene wat komen gaat: de gouden medaille voor hun lieveling, Mary Decker.
Als het gezelschap het stadion betreedt dan gaat het volk, in het stadion en voor de buis compleet uit zijn dak. Mary Decker, there she is, America's Sweetheart. Decker wordt door 50.000 ultranationalistische Amerikanen toegejuicht. Zelfverzekerd zwaait ze naar de tribunes. Ze ziet er beter uit als de zo op het oog onzekere Budd die ook de finale blootsvoets zal afwerken.
Het startsein - en dan vertrekt het gezelschap. Mary Decker neemt onmiddellijk de leiding. Budd kiest het spoor van Decker, terwijl de Roemeense Puica eveneens aansluiting zoekt. Die volgorde blijft bij de komende vier doorkomsten intakt.
Budd loopt echter niet op haar gemak. Het is bekend dat de jonge loopster ook graag voorop loopt. Vanuit die positie countert ze graag de tegenaanvallen. En nu loopt daar Mary Decker op plaats één! Jarenlang haar idool, maar dit is een finale, dit zijn de Olympische Spelen. Budd wil op kop en besluit dan ook maar te versnellen.
Hét moment
Budd versnelt. Maar dat is tegen de zin van Decker. Die loopt namelijk even graag op kop als Budd. In de bocht tracht Decker weer langszij te komen. Als Budd uit de bocht komt verstapt zij zich licht, terwijl Decker nog steeds probeert om Budd weer te passeren. Budd en Decker raken elkaar voor het eerst.
Dan is er, wat de Amerikanen later zullen noemen het meest dramatische moment dat zich tijdens de Spelen afspeelde. Budd verstapt zich opnieuw, ze gaat heel even door haar enkels en ze raakt Decker daarbij. Die probeert zich nog staande te houden, ze grist het rugnummer van Budd's shirt af, en totaal uit evenwicht raken de scherpe spikes de linkerenkel van Budd. Een val is onvermijdelijk: Decker belandt naast de baan in het gras. Budd kijkt geschrokken om. Is het waar, is Decker gevallen? Ligt de atlete die ik jaren bewonderde uit de race? En is het mijn schuld?
Budd merkt het meteen aan de reakties van de toeschouwers. Gefluit klinkt op, boegeroep ook. Het publiek is boos op Budd, ziet in haar de grote boosdoener. Budd is niet tegen die situatie bestand, huilend vervolgt ze de race die een martelgang voor haar wordt en is daardoor niet meer bij machte om het verdere verloop van de race te bepalen. Puica wint, de Britse Sly wordt tweede, de Canadese Williams eindigt als derde. En Budd? Die weet slechts beslag te leggen op de zevende plaats. De met zoveel spanning verwachte konfrontatie is uitgebleven.
Decker ligt ook na de finish van Budd nog altijd op het gras. Via de meedogenloze camera's is te zien dat ze het uitschreeuwt, minder van de pijn dan van de teleurstelling. Budd slentert nog altijd aangedaan op de baan rond. In de tunnel van het Coliseum aarzelt Budd, moet ze nog even naar Decker toe? Ze gaat, maar als Decker haar ontwaart gilt ze: 'Don't bother, I don't want to talk to you.' Ook het publiek is nog altijd niet gekalmeerd.
Maar ook achter de officiële schermen ontbreekt het aan rust. Zola Budd wordt vrijwel onmiddellijk na de race gediskwalificeerd, vooral om een daad te stellen, lijkt het. Het leidt vanzelfsprekend tot een officieel protest van Britse officials, dat ook gehonoreerd wordt: alsof er niets gepasseerd is wordt Budd na een half uurtje doodgemoedereerd weer in de einduitslag opgenomen. Beelden wezen uit dat er weliswaar contact was maar dat Budd niets te verwijten valt.
Terwijl Decker afgevoerd wordt naar het ziekenhuis, zit Budd met rode ogen achter een hek met een colaatje in de hand op een bankje. Voor haar zijn er troostende woorden van Britse officials. Geduldige journalisten en fotografen wachten op het moment dat Budd voor een persconferentie zal verschijnen, maar daar ziet ze vanaf.
Mary Decker verschijnt uiteindelijk wel in het gedeelte van het Coliseum waar de media met atleten kunnen praten. Huilend legt Mary Decker haar verklaring af. Ze geeft Budd de schuld voor het feit dat haar droom zo wreed verstoord werd. Tenslotte is ze niet meer in staat om nog één woord uit te brengen. De volgende morgen halen de kranten in L.A. gigantisch uit, beschouwingen van allerlei aard verschijnen dan in druk - en in de meeste gevallen komt Budd er niet goed vanaf.
Budd en Decker praten jarenlang niet met elkaar. Tijdens een wegrace in Australië in 1992 komen de twee elkaar weer tegen. De twee raken met elkaar in gesprek, maar er is vanuit Decker nog steeds sprake van oud-zeer. “Ik vind je nog steeds schuldig aan mijn val van toen, maar ik heb het je vergeven” is alles wat Decker Budd wil vertellen.
Bron: Wikipedia, Sport international, You Tube
COMMENTS